vim (9.1)

(root)/
share/
man/
tr/
man1/
vim.1
VIM(1) General Commands Manual VIM(1)

AD
vim - Vi IMproved, bir programc�n�n metin d�zenleyicisi

�ZET
vim [se�enekler] [dosya ..]
vim [se�enekler] -
vim [se�enekler] -t etiket
vim [se�enekler] -q [hatadosyas�]

ex
view
gvim gview evim eview
rvim rview rgvim rgview

TANIM
Vim, Vi ile yukar�ya do�ru uyumlu olan bir metin d�zenleyicisidir. Her t�r d�z metni d�zenlemede kullan�labilir.
�zellikle programlar� d�zenlemede yararl�d�r.

Vi �zerine yap�lm�� bir�ok geli�tirme ve iyile�tirmeyi i�erir: �ok d�zeyli geri alma, �oklu pencereler ve ara‐
bellekler, s�zdizim vurgulama, komut sat�r� d�zenleme, dosya ad� tamamlama, �evrimi�i yard�m, g�rsel se�im vb.
Vim ve Vi aras�ndaki de�i�ikliklerin bir �zeti i�in ":help vi_diff.txt" dosyas�na bir g�z at�n.

Vim'i �al��t�r�rken gerekli olan yard�m�n �o�u �evrimi�i yard�m sisteminden elde edilebilir. Bunun i�in ":help"
komutunu kullanabilirsiniz. A�a��da �EVR�M��� YARDIM b�l�m�ne bak�n.

Genelde Vim tek bir dosyay� d�zenlemek i�in �u komutla �al��t�r�l�r:

vim dosya

Biraz daha a�acak olursak:

vim [se�enekler] [dosyalistesi]

E�er dosya listesi sa�lanmam��sa d�zenleyici bo� bir arabellek a�ar. Bunun d���nda a�a��daki d�rt se�enekten bir
tanesi de bir veya birden �ok dosyay� d�zenlemek i�in kullan�labilir.

dosya .. Dosya adlar�n�n bir listesi. Bunlardan ilki ekrana getirilip arabelle�e y�klenir. �mle� arabelle�in
ilk sat�r�nda konumland�r�l�r. Di�er dosyalara ":next" komutu ile ge�ebilirsiniz. Ad� tire ile
ba�layan bir dosyay� d�zenlemek i�in dosya listesinin ba��na "--" koyun.

- D�zenlenecek dosya stdin'den okunur. Komutlar bir tty olmas� gereken stderr'den okunur.

-t {etiket} D�zenlenecek dosya ve bu dosyan�n ba�lang�� imle� konumu bir "etiket"e dayan�r, bir t�r b�rakt���n�z
konumu belirten bir ayra� gibi. Etiket dosyas�nda {etiket} aran�r, ili�kin dosya �u anki dosya olur
ve ili�kin komut �al��t�r�l�r. Bu genelde C programlar� i�in kullan�l�r, {etiket} bu durumda bir
i�lev olabilir. Bunun sonucunda bu i�levi i�eren dosya o anki dosya olur ve imle� bu i�levin
ba�lang�c�na konumland�r�l�r. Ek bilgi i�in: ":help tag-commands".

-q [hatadosyas�]
H�zl� d�zelt kipinde ba�lat [hatadosyas�] okunur ve ilk hata g�r�nt�lenir. E�er [hatadosyas�]
sa�lanmazsa dosya ad� 'errorfile' se�ene�inden al�n�r (�ntan�ml� olarak Amiga i�in "AztecC.Err",
di�er sistemlerde "errors.err"). Sonraki hatalara ":cn" komutu ile ge�ilebilir. Ek bilgi i�in:
":help quickfix".

Vim girilen komutun ad�na g�re de�i�ik bi�imde davran�r (�al��t�r�labilir h�l� ayn� dosya olarak kalabilir).

vim "Normal" kip, standart �al��ma bi�imi.

ex Ex kipinde ba�lat. "-e" de�i�keni ile de ba�lat�labilir. Normal kipe ":vi" komutu ile ge�ilebilir.

view Saltokunur kipte ba�lat. Bu kipte dosya yaz�m�na izin verilmez. "-R" de�i�keni ile de ba�lat�labilir.

gvim gview
Grafik arabirim s�r�m�. Yeni bir pencere a�ar. "-g" de�i�keni ile de ba�lat�labilir.

evim eview
Kolay kipte ba�lat�lan grafik arabirim s�r�m�. Yeni bir pencere a�ar. "-y" de�i�keni ile de
ba�lat�labilir.

rvim rview rgvim rgview
Yukar�daki ile ayn�, ancak s�n�rlamalar i�erir. Kabuk komutlar� �al��t�r�lamaz veya Vim ask�ya al�na‐
maz. "-Z" de�i�keni ile de ba�lat�labilir.

SE�ENEKLER
Se�enekler bir s�ra g�zetmeksizin dosya adlar�ndan �nce veya sonra kullan�labilir. Herhangi bir de�i�ken i�er‐
meyen se�enekler bir tirenin ard�nda s�ralanabilir.

+[num] �lk dosya i�in imle� "num" sat�r�nda konumland�r�lacakt�r. E�er "num" eksikse imle� en son sat�rda
ba�lar.

+/{dizge} �lk dosya i�in imle� {dizgi}'nin ilk e�le�mesinin oldu�u sat�rda konumland�r�lacakt�r. Kullan�la‐
bilir arama dizgileri i�in ":help search-pattern" yaz�n.

+{komut}

-c {komut} �lk dosya okunduktan sonra {komut} �al��t�r�l�r. {komut} bir Ex komutu olarak i�letilir. E�er {ko‐
mut} bo�luk i�eriyorsa �ift t�rnak i�erisine al�nmal�d�r (bu kullan�lan kabu�a ba�l�d�r). �rnek: vim
"+set si" main.c
Not: 10 taneye kadar "+" veya "-c" komutu kullanabilirsiniz.

-S {dosya} �lk dosya okunduktan sonra {dosya} kaynak al�n�r. -c "source {dosya}" bu komutun e�de�eridir.
{dosya}, '-' ile ba�layamaz. E�er {dosya} sa�lanmazsa "Session.vim" kullan�l�r (yaln�zca -S son
de�i�ken olarak kullan�ld���nda i�e yarar).

--cmd {komut}
"-c" komutu gibi, ancak komut herhangi bir vimrc dosyas�n� i�letmeden �nce �al��t�r�l�r. "-c" komu‐
tundan ba��ms�z olarak bu komutlardan 10 taneye kadar �al��t�rabilirsiniz.

-A E�er Vim sa�dan sola yaz�lan dosyalar� ve Arap�a klavye dizilimini kullanabilmesi i�in ARAP�A deste�i
ile derlenmi�e bu se�enek Vim'i Arap�a kipinde ba�lat�r ('arabic' se�ene�i a��l�r). Aksi durumda Vim
hata verip ��kar.

-b �kili kip. Bir �al��t�r�labiliri veya ikili dosyay� d�zenlemeye olanacak sa�layacak birka� se�enek
ayarlan�r.

-C Uyumlu kip. 'compatible' se�ene�ini ayarlar. Bu kipte Vim bir .vimrc dosyas� var olsa bile genelde
Vi gibi davran�r.

-d Kar��la�t�rma kipinde ba�lat. Bir, iki, �� veya d�rt adet dosya ad� de�i�keni olmal�d�r. Vim b�t�n
dosyalar� yan yana a�ar ve aralar�ndaki de�i�iklikleri g�sterir. vimdiff(1) gibi �al���r.

-d {ayg�t} {ayg�t}'� bir u�birim olarak kullanmak i�in a�ar. Yaln�zca Amiga'da �al���r. �rnek: "-d
con:20/30/600/150".

-D Hata ay�klama kipi. Bir beti�in ilk komutunu �al��t�r�rken hata ay�klama kipine ge�er.

-e Vim'i Ex kipinde ba�lat�r, "ex" �al��t�r�labiliri ile ayn� i�levi g�r�r.

-E Vim'i geli�tirilmi� Ex kipinde ba�lat�r, "exim" �al��t�r�labiliri ile ayn� i�levi g�r�r.

-f �nplan. Grafik arabirim s�r�m� i�in Vim ba�lad��� kabuktan ayr�lmayacak ve kendisini �atallamaya‐
cakt�r. Amiga'da, Vim yeni bir pencere a�mak i�in yeniden ba�lat�lmaz. Bu se�enek Vim d�zenleme
oturumunun bitmesini bekleyecek bir program taraf�ndan ba�lat�ld���nda kullan�lmal�d�r (�rn. mail).
Amiga'da ":sh" ve ":!" komutlar� �al��mayacakt�r.

--nofork �nplan. Grafik arabirim s�r�m� i�in Vim ba�lad��� kabuktan ayr�lmayacak ve kendisini �atallamaya‐
cakt�r.

-F E�er Vim sa�dan sola yaz�lan dosyalar� ve Fars�a klavye dizilimini kullanabilmesi i�in FKMAP deste�i
ile derlenmi�se, bu se�enek Vim'i Fars�a kipinde ba�lat�r ('fkmap' ve 'rightleft' se�enekleri
a��l�r). Aksi durumda Vim hata verip ��kar.

-g E�er Vim grafik arabirim deste�i ile derlenmi�se bu se�enek grafik arabirimi �al��t�r�r. E�er grafik
arabirim deste�i eklenmemi�se Vim hata verir ve ��kar.

-h Komut sat�r� de�i�kenleri ve se�enekleri �zerine biraz yard�m sa�lar. Bu komuttan sonra Vim ��kar.

-H E�er Vim sa�dan sola yaz�lan dosyalar� ve �branca klavye dizilimini kullanabilmesi i�in RIGHTLEFT
deste�i ile derlenmi�se, bu se�enek Vim'i �branca kipinde ba�lat�r ('hkmap' ve 'rightleft' se�enek‐
leri a��l�r). Aksi durumda Vim hata verir ve ��kar.

-i {viminfo}
�ntan�ml� "~/.viminfo" dosyas� yerine kullan�lacak olan viminfo dosyas�n� belirtmek i�in kullan�l�r.
Bu komut ayn� zamanda viminfo kullan�m�n� atlamak i�in de kullan�labilir. Bunun i�in dosya ad� yer‐
ine "NONE" vermeniz yeterlidir.

-L -r ile ayn�.

-l Lisp kipi. Bu de�i�ken 'lisp' ve 'showmatch' se�eneklerini a�ar.

-m Dosya yazma se�ene�i kapal�d�r. ´write' se�ene�ini s�f�rlar. Arabelle�i h�l� de�i�tirebilirsiniz,
ancak dosyay� yazmak olanakl� de�ildir.

-M De�i�ikliklere izin verilmez. 'modifiable' ve 'write' se�enekleri kapat�l�r, b�ylece de�i�iklik
yap�lamaz ve dosyalar yaz�lamaz. Bu se�enekleri yeniden a��p de�i�iklik yapmay� etkinle�tire‐
bilirsiniz.

-N Uyumsuz kip. 'no-compatible' se�ene�ini s�f�rlar. Bu se�enekle birlikte Vim biraz daha d�zg�nce
�al���r, ancak bir .vimrc dosyas� olmamas�na ra�men Vi ile daha az uyumludur.

-n Bir takas dosyas� kullan�lmaz. ��kme sonras� kurtarma olanakl� olmayacakt�r. E�er �ok yava� bir or‐
tamda dosya �al���yorsan�z (�rn. disket) yararl� olabilir. ":set uc=0" ile de yap�labilir. Geri al‐
mak i�in ":set uc=200" yap�n.

-nb NetBeans i�in bir d�zenleyici sunucusu olur. Ayr�nt�lar i�in belgelere bak�n.

-o[N] N say�da pencereyi �st �ste a�ar. N verilmezse, her dosya i�in bir pencere a�ar.

-O[N] N say�da pencereyi yan yana a�ar. N verilmezse, her dosya i�in bir pencere a�ar.

-p[N] N say�da sekme a�ar. N verilmezse, her dosya i�in bir sekme a�ar.

-R Saltokunur kip. ´readonly' se�ene�i a��l�r. Arabelle�i h�l� de�i�tirebilirsiniz, ancak yanl��l�kla
dosyan�n �zerine yazmaktan sizi korur. Dosyan�n �zerine yazmak istemiyorsan�z, Ex komutuna bir �nlem
imi ekleyin, �rn. ":w!". -R se�ene�i ayn� zamanda -n se�ene�ini de uygular (yukar�da bak�n). ´read‐
only' se�ene�i ":set noro" ile s�f�rlanabilir. Ek bilgi i�in: ":help 'readonly'".

-r Takas dosyalar�n� i�erdikleri kurtarma bilgilerini g�sterecek bi�imde listeler.

-r {dosya} Kurtarma kipi. ��km�� bir d�zenleme oturumunu takas dosyas�n� kullanarak kurtar�r. Takas dosyas�
dosya ile ayn� ada iye olup sonuna ".swp" eklenmi�tir. Ek bilgi i�in: ":help recovery".

-s Sessiz kip. Yaln�zca "Ex" olarak ba�lat�ld���nda veya "-e" se�ene�i "-s" se�ene�inden �nce ver‐
ildi�inde �al���r.

-s {betikgir}
{betikgir} betik dosyas� okunur. Dosyadaki karakterler onlar� siz girmi�siniz gibi kabul edilir.
Ayn�s� ":source! {betikgir}" komutu ile de ger�ekle�tirilebilir. E�er dosyan�n sonuna d�zenleyici
��kmadan �nce gelinirse, sonraki karakterler klavyeden okunur.

-T {u�birim}
Vim'e kulland���n�z u�birimin ad�n� s�yler. Yaln�zca kendili�inden okunamazsa gereklidir. Vim'in
tan�d��� bir u�birim olmal�d�r veya termcap veya terminfo dosyas�nda tan�ml� olmal�d�r.

-u {vimrc} �lklendirme i�in {vimrc} dosyas�ndaki komutlar� kullan. Di�er t�m ilklendirmeler atlan�r. Bunu �zel
t�rde dosyalar� d�zenlemek i�in kullan�n. Dosya ad� olarak "NONE" verilirse t�m �zelle�tirmeler at‐
lan�r. Ek bilgi i�in vim i�inde ":help initialization" b�l�m�ne bak�n.

-U {gvimrc} Grafik arabirim ilklendirmesi i�in {gvimrc} dosyas�ndaki komutlara bak�n. Di�er t�m grafik arabirim
ilklendirmeleri atlan�r. Dosya ad� olarak "NONE" verilirse t�m �zelle�tirmeler atlan�r. Ek bilgi
i�in vim i�inde ":help gui-init" b�l�m�ne bak�n.

-V[N] S�zl� anlat�m. Hangi dosyalar�n kaynak al�nd���n� ve viminfo dosyas�ndan nelerin okundu�unu
yazd�r�r. 'verbose' i�in iste�e ba�l� N se�ene�i kullan�labilir. �ntan�ml� say� 10'dur.

-v Vim'i "vi" yazarak ba�lat�rm�� gibi Vi kipinde ba�lat�r. Bu yaln�zca �al��t�r�labilir "ex" oldu�unda
bir i�e yarar.

-w {betik��k}
Girdi�iniz t�m karakterler siz Vim'den ��kana de�in {betik��k} dosyas�nda saklan�r. Bu "vim -s" veya
":source" komutu ile kullan�lacak bir betik yaratmaya yarar. E�er {betik��k} dosyas� varsa karakter‐
ler dosyaya eklenir.

-W {betik��k}
-w gibi, ancak var olan bir dosyan�n �zerine yazar.

-x Dosya yazarken �ifreleme kullan�r. Bir �ifre girmeniz istenecektir.

-X X sunucusuna ba�lanmaz. Vim'in u�birimde ba�lama s�resini azalt�r ancak pencere ba�l��� ve pano kul‐
lan�lamaz.

-y Vim'i "evim" veya "eview" yazarak ba�lat�rm�� gibi kolay kipte ba�lat�r. Vim'i di�er t�kla ve yaz
d�zenleyicileri gibi �al��t�r�r.

-Z K�s�tl� kip. Program "r" yazarak ba�lat�lm�� gibi davran�r.

-- Se�eneklerin bitti�ini belirtir. Bundan sonraki de�i�kenler art�k bir dosya ad� olarak i�letilir.
Ayn� zamanda '-' ile ba�layan bir dosyay� tan�tmak i�in de kullan�labilir.

--echo-wid Yaln�zca GTK grafik arabirimi: Pencere numaras�n� stdout'a yank�la.

--help Yard�m iletisini yazd�r�r ve ��kar, "-h" gibi.

--literal Dosya ad� de�i�kenlerini ger�ek anlamda i�let, joker karakterlerini geni�letme. Bunun kabu�un karak‐
terleri kendili�inden geni�letti�i Unix'te bir etkisi bulunmamaktad�r.

--noplugin Eklentileri y�kleme. "-u NONE" da ayn� i�levi g�r�r.

--remote Bir Vim sunucusuna ba�lan ve geri kalan de�i�kenlerde belirtilen dosyalar� d�zenle. E�er bir sunucu
bulunamazsa bir uyar� verilir ve dosyalar �u anki Vim'de d�zenlenir.

--remote-expr {ifade}
Bir Vim sunucusuna ba�lan ve {ifade}'yi de�erlendirip sonucu stdout'a yazd�r.

--remote-send {anahtarlar}
Bir Vim sunucusuna ba�lan ve ona {anahtarlar} g�nder.

--remote-silent
--remote gibi, ancak bir sunucu bulunamazsa uyar� vermez.

--remote-wait
--remote gibi, ancak Vim dosyalar d�zenlenene kadar ��kmaz.

--remote-wait-silent
--remote-wait gibi, ancak bir sunucu bulunamazsa uyar� vermez.

--serverlist
Bulunabilecek b�t�n Vim sunucular�n� listeler.

--servername {ad}
{ad}'� bir sunucu ad� olarak kullan�r. Bir --remote de�i�keni ve ba�lanaca�� sunucunun ad� ile kul‐
lan�lmad��� s�rece �u anki Vim i�in kullan�l�r.

--socketid {id}
Yaln�zca GTK grafik arabirimi: GtkPlug mekanizmas�n� kullanarak gvim'i ba�ka bir pencerede �al��t�r.

--version S�r�m bilgisini yazd�r�r ve ��kar.

�EVR�M��� YARDIM
Vim i�inde ":help" yazarak ba�lay�n. Belirli bir konu �zerine yard�m almak i�in ":help subject" yaz�n. �rne�in:
"ZZ" komutu �zerine bilgi almak i�in ":help ZZ" yaz�n. <Tab> ve CTRL-D kullanarak konular� tamamlay�n (":help
cmdline-completion"). Bir konumdan di�erini atlamak i�in etiketler mevcuttur (bir t�r k�pr� gibi), ek bilgi i�in
":help"). T�m belgelendirmeyi bu bi�imde okuyabilirsiniz, �rne�in: ":help syntax.txt". ":help syntax.txt".

DOSYALAR
/BuggyBox/vim/9.1/any/share/vim/vim91/doc/*.txt
Vim belgelendirme dosyalar�. T�m listeyi g�rmek i�in ":help doc-file-list" yaz�n.

/BuggyBox/vim/9.1/any/share/vim/vim91/doc/tags
Belgelendirme i�inde veri bulmak i�in kullan�lan etiketler dosyas�.

/BuggyBox/vim/9.1/any/share/vim/vim91/syntax/syntax.vim
Sistem geneli s�zdizim ilklendirmeleri.

/BuggyBox/vim/9.1/any/share/vim/vim91/syntax/*.vim
Programlama dilleri i�in s�zdizim dosyalar�.

/BuggyBox/vim/9.1/any/share/vim/vimrc
Sistem geneli Vim ilklendirmeleri.

~/.vimrc Sizin ki�isel Vim ilklendirmeleriniz.

/BuggyBox/vim/9.1/any/share/vim/gvimrc
Sistem geneli gvim ilklendirmeleri.

~/.gvimrc Sizin ki�isel gvim ilklendirmeleriniz.

/BuggyBox/vim/9.1/any/share/vim/vim91/optwin.vim
":options" komutu i�in kullan�lan betik, g�rsel se�enek ayarlar�.

/BuggyBox/vim/9.1/any/share/vim/vim91/menu.vim
gvim i�in sistem geneli men� ilklendirmeleri.

/BuggyBox/vim/9.1/any/share/vim/vim91/bugreport.vim
Hata raporu olu�turmak i�in kullan�lan betik. Ek bilgi i�in: ":help bugs".

/BuggyBox/vim/9.1/any/share/vim/vim91/filetype.vim
Dosya t�r�n� ad�ndan tan�yan betik. Ek bilgi i�in: ":help 'filetype'".

/BuggyBox/vim/9.1/any/share/vim/vim91/scripts.vim
Dosya t�r�n� i�eri�inden tan�yan betik. Ek bilgi i�in: ":help 'filetype'".

/BuggyBox/vim/9.1/any/share/vim/vim91/print/*.ps
PostScript yazd�rmas� i�in kullan�lan dosyalar.

En g�ncel bilgiler i�in V�M ana sayfas�n� ziyaret edin:
<URL:http://www.vim.org/>

AYRICA BAKINIZ
vimtutor(1)

YAZAR
Vim'in b�y�k �o�unlu�u Bram Moolenaar taraf�ndan ba�kalar�n�n kayda de�er yard�mlar�yla yaz�lm��t�r. Ek bilgi
i�in Vim i�inde ":help credits" yaz�n.
Vim Stevie tabanl�d�r, yazarlar�: Tim Thompson, Tony Andrews ve G.R. (Fred) Walter. Orijinal koddan geriye pek
bir �ey kalmad���n� s�ylemek yanl�� olmaz.

HATALAR
Bilinen hatalar�n bir listesi i�in ":help todo" yaz�n.

Unutmay�n ki, ba�kalar� taraf�ndan hata olarak de�erlendirilebilecek konular�n bir �o�u Vi'nin davran��lar�na
sad�k kal�nmas� nedeniyle vard�r. Yine de baz� �eylerin "Vi bunu de�i�ik bi�imde yap�yor" diye hata olabilece�ini
d���n�yorsan�z, "vi_diff.txt" dosyas�n� dikkatle okuyun (veya Vim i�inde :help vi_diff.txt yaz�n. Ek olarak
'compatible' ve 'cpoptions' se�eneklerine de bakabilirsiniz.

11 Nisan 2006 VIM(1)